CHARLES BUKOWSKI
(1920-1994)
Charles Bukowski đúng là nhà thơ “toàn phần” (theo chữ nhà văn Mai Thảo thường dùng) hay một nhà thơ “bụi đời” (theo cách người Việt thường nói). Ra đời tại Đức, được bố mẹ mang sang Mỹ năm lên 3 tuổi, Bukowski có một tuổi thơ lận đận bên cạnh một ông bố nghiện ngập và cực kỳ nóng nảy. Chỉ học dở dang một năm ở đại học, cả đời hầu như lúc nào Bukowski cũng sống như một kẻ ngoài lề. Ông sống bằng những nghề lao động tay chân hết sức cực nhọc, từ rửa chén trong các nhà hàng đến lái xe tải, nhân viên phát thư, bán xăng, v.v. Và hầu như lúc nào ông cũng say. Ông sống bạt mạng, bất cần, viết văn và làm thơ một cách ào ạt. Ông kể là ông thường làm mười hay mười lăm bài thơ cùng lúc. Ông viết cả truyện dài và truyện ngắn. Tất cả các tác phẩm của ông, trên 40 cuốn, đều do nhà Black Sparrow xuất bản. Bán khá chạy, sách của ông in tổng cộng đến trên 3 triệu bản, đủ để ông sống thoải mái một thời gian. Nhưng thơ văn của ông lại bị hầu hết các tạp chí và các nhà xuất bản thương mại và nổi tiếng từ chối. Lý do một phần vì cuộc sống nhếch nhác của ông; phần khác, vì thơ ông đầy chất bụi bặm của đời sống, thậm chí, đụng đến vô số các điều cấm kỵ trong xã hội. Ông viết về rượu, về đĩ điểm, về tình dục, về việc thủ dâm, bằng một thứ ngôn ngữ thẳng thắn, có khi sống sượng. Tuy nhiên, càng ngày người ta càng thấy ông lớn, độc đáo, có sức hấp dẫn một cách đặc biệt và có một tầm ảnh hưởng sâu đậm trong các nhà thơ cùng thời cũng như sau ông.
Bukowski cũng nổi tiếng như một người đọc thơ. Những cuộc đọc thơ của ông trên các đài phát thanh đã được chuyển sang đĩa và phát hành như những tác phẩm độc lập.
Phan Quỳnh Trâm
______
Ngữ pháp cuộc đời
Quá khứ thì không hoàn thành
Hiện tại là thời căng thẳng
Tương lai thì Quỷ Quyệt
Sự bất tử thì vô bằng
Hãy nằm xuống và ăn những đoá hoa hồng
The Grammar of Life
The past is imperfect
The present is tense
The future is Malign
immortality lacks evidence
Lie down and eat roses.
Tận hưởng nỗi đau
Tôi thậm chí nghe cả những ngọn núi
cách chúng cười
lên và xuống những sườn khuất ánh mặt trời
và dưới nước
cá khóc
và nước
chính là lệ của chúng
tôi lắng nghe nước
trong những đêm say khướt
và nỗi buồn trở nên quá lớn
tôi nghe nó trong chiếc đồng hồ
nó trở thành những quả nắm trên tủ áo
nó trở thành giấy trên sàn nhà
nó trở thành một chiếc sừng đi giày
một tấm vé giặt
nó trở thành
khói thuốc lá
leo lên vòm nhà quàn…
đó chỉ là chuyện nhỏ
rất ít tình yêu hay rất ít đời sống
cũng chẳng phải là quá tệ hại
điều đáng kể
đang chờ đợi trên những bức tường
tôi được sinh ra để đón nhận nó
tôi được sinh ra để nài bán hoa hồng dọc theo những đại lộ dẫn vào cõi chết
Consummation of grief
I even hear the mountains
the way they laugh
up and down their blue sides
and down in the water
the fish cry
and the water
is their tears.
I listen to the water
on nights I drink away
and the sadness becomes so great
I hear it in my clock
it becomes knobs upon my dresser
it becomes paper on the floor
it becomes a shoehorn
a laundry ticket
it becomes
cigarette smoke
climbing a chapel of dark vines. . .
it matters little
very little love is not so bad
or very little life
what counts
is waiting on walls
I was born for this
I was born to hustle roses down the avenues of the dead.
Charles Bukowski – Bản dịch của Phan Quỳnh Trâm
———-
Dịch theo nguyên tác tiếng Anh “The Grammar of Life” của Charles Bukowski trong tạp chí Pulse, No.4, Summer/Fall, 1971; và “Consummation of Grief” trong Charles Bukowski, Mockingbird Wish Me Luck (Santa Rosa: Black Sparrow Press, 1972).
phan quỳnh trâm | quincy phan 