LANGSTON HUGHES
(1902-1967)
Langston Hughes là một trong những nhà thơ da đen đầu tiên ở Mỹ có thể sống được bằng ngòi bút và đồng thời cũng là một trong những nhà thơ gốc Phi châu viết bằng tiếng Anh xuất sắc nhất trong thế kỷ 20. Ông làm nhiều nghề khác nhau và đi rất nhiều nơi trên thế giới, từ châu Mỹ đến châu Phi, từ châu Âu đến châu Á. Ông hết sức quan tâm đến vấn đề tự do và bình đẳng, không ngừng lên tiếng tranh đấu cho quyền lợi của những người da đen dù không bao giờ ông thực sự dấn thân vào chính trị (có lúc người ta nghi ngờ ông theo cộng sản, nhưng thật ra không phải). Vào những thập niên cuối đời, ông chọn sống trong khu da đen ở New York, và được xem là một “Shakespeare của khu da đen”.
Là một cây bút đa tài và đa năng, Langston Hughes viết nhiều thể loại. Tổng cộng, ông xuất bản 16 tập thơ, 10 tập truyện ngắn, hai cuốn tiểu thuyết, một cuốn tự truyện gồm 2 tập, chín cuốn sách cho trẻ em và nhiều kịch bản sân khấu, điện ảnh và truyền thanh cũng như vô số các bài báo về văn học, lịch sử, văn hoá và chính trị. Ông là người biên tập hai trong ba tuyển tập thơ văn Phi châu đầu tiên xuất bản bằng tiếng Anh, An African Treasury(1960) và Poems from Black Africa (1963).
Thơ Langston Hughes nổi tiếng là giàu nhạc điệu, rất gần với âm nhạc, đặc biệt nhạc blues và nhạc jazz. Rất nhiều bài thơ của ông được phổ nhạc, và ngay cả khi chúng không được phổ nhạc, cái hay của chúng thường chỉ bộc lộ trọn vẹn khi được đọc lớn tiếng, thậm chí, gào thét, với tiếng nhạc đệm đằng sau. Bởi vậy, nhiều người gọi thơ của ông là “thơ jazz” (jazz poetry) hay “thơ blues” (blues poetry). Hơn nữa, sau khi tập The Weary Blues được xuất bản vào năm 1926, ông còn được xem là một trong những nhà thơ đầu tiên đã ứng dụng kỹ thuật của nhạc jazz và blues vào thơ.
[*]Phan Quỳnh Trâm
_________________________
BÀI HÁT CHO BILLIE HOLIDAY
Điều gì có thể thanh tẩy tâm hồn tôi
Khỏi bài hát
Và nỗi buồn
Điều gì có thể thanh tẩy tâm hồn tôi
Ngoài bài hát
Về nỗi buồn
Điều gì có thể thanh tẩy tâm hồn tôi
Khỏi bài hát
Về nỗi buồn
Đừng nói về nỗi đau
Với bụi trên tóc nàng,
Hay hạt bụi bay vào mắt
Một cơn gió tình cờ đã thổi đến
Nỗi buồn mà tôi nói đến
Phủ đầy niềm tuyệt vọng.
Âm thanh câm lặng của kèn trumpet,
Kèn đồng lạnh lẽo trong không khí ấm áp.
Tivi cay đắng bị nhoà đi
Bởi âm thanh lờ mờ–
Nơi đâu?
—
Phan Quỳnh Trâm dịch từ “Song for Billie Holiday” trong Hughes, L., Selected Poems of Langston Hughes, Serpent’s Tail, 1999.
—
SONG FOR BILLIE HOLIDAY
What can purge my heart
Of the song
And the sadness?
What can purge my heart
But the song
Of the sadness?
What can purge my heart
Of the sadness
Of the song?
Do not speak of sorrow
With dust in her hair,
Or bits of dust in eyes
A chance wind blows there.
The sorrow that I speak of
Is dusted with despair.
Voice of muted trumpet,
Cold brass in warm air.
Bitter television blurred
By sound that shimmers–
Where?
Like this:
Like Loading...
Related
phan quỳnh trâm | quincy phan 