Bức ảnh: Đôi mắt buồn nhất trên đời | Photograph: Saddest eyes in the world – Eduardo Galeano

photo: Philippe Halsman

BỨC ẢNH: ĐÔI MẮT BUỒN NHẤT TRÊN ĐỜI

Princeton, New Jersey, tháng 5, 1947.

Nhiếp ảnh gia Philippe Halsman hỏi ông:

“Ông có nghĩ rằng sẽ có hoà bình không?”

Rồi trong lúc hình được bấm, Albert Einstein nói, đúng ra là lẩm bẩm:

“Không.”

Người ta tin rằng Einstein được trao giải Nobel cho thuyết tương đối của ông, rằng ông là người khởi thuỷ của câu nói: “Tất cả mọi thứ đều tương đối”, và rằng ông là cha đẻ của bom nguyên tử.

Sự thật là ông đã không được trao giải Nobel cho thuyết tương đối và ông cũng đã chẳng bao giờ thốt ra câu nói đó. Cũng chẳng phải ông đã phát minh ra bom nguyên tử, dù rằng vụ Hiroshima và Nagasaki có thể đã không xảy ra nếu không có những khám phá của ông.

Ông đã biết quá rõ, những phát minh của ông, vốn được sinh ra từ sự xiển dương sự sống, đã được dùng để huỷ diệt nó.

_________________________

[*]Isaac Emmanuelovich Babel (1894-1941), nhà văn Nga, là một bậc thầy của thể loại truyện ngắn. Ông bị công an chìm của Xô-viết bắt giam năm 1939 và bị giết trong một trại tập trung ở Siberia vào ngày 17/3/1941. Suốt 15 năm sau đó, tên ông bị xoá hẳn trong sách vở văn chương của Liên Xô. Từ năm 1954, các tác phẩm của ông mới được tái công nhận dần dần.

———————
Dịch từ bản tiếng Anh  “Photograph: Saddest eyes in the world” của Mark Fried, trong Eduardo Galeano, Mirrors: Stories of Almost Everyone(New York, Nation Books, 2009).

Photograph: Saddest eyes in the world

Princeton, New Jersey, May 1947

Photographer Philippe Halsman asks him:

“Do you think there will be peace?”

And while the shutter clicks, Albert Einstein says, or rather mutters:

“No.”

People believe that Eistein got the Nobel Prize for his theory of relativity, that he was the originator of the saying “Everything is relative”, and that he was the inventor of the atom bomb.

The truth is they did not give him a Nobel for his theory of realivity and he never uttered those words. Neither did he invent the bomb, although Hiroshima and Nagasaki would not have been possible if he had not discovered what he did.

He knew all to well that his findings, born of celebration of life, had been used to annihilate it.

Leave a comment