e.e. cummings
(1894-1962)
e.e. cummings, tên thật là Edward Estlin Cummings, là một trong những nhà thơ quan trọng của Mỹ trong thế kỷ 20. Tác phẩm đầu tiên của ông, cuốn tiểu thuyết The Enormous Room, xuất bản năm 1922, được F. Scott Fitzgerald khen ngợi. Tuy nhiên, ông lại nổi lên như một nhà thơ tiền vệ (avant-garde) với tập thơ đầu tay, Tulips and Chimneys (1923), trong đó ông sử dụng một lối tiếp cận phi tiêu chuẩn về ngữ pháp, cách chấm câu và dùng từ. Suốt vài thập niên sau đó, ông phải tự bỏ tiền ra để in thơ, vì các nhà xuất bản (và thậm chí nhiều nhà “điểm sách”) không cảm nhận được thi pháp của ông. Mãi đến thập niên 50, thi tài của ông mới thực sự được công nhận và ông được trao tặng hàng loạt giải thưởng. Năm 1952, đại học Harvard, trường cũ của ông, tôn vinh ông bằng danh hiệu “Charles Eliot Norton Professor”, và mời ông giảng 6 bài về thi pháp (năm 1953, 6 bài giảng này được in thành cuốn i: six nonlectures).
e.e. cummings qua đời năm 1962, để lại gần 20 tập thơ, 4 vở kịch, 1 cuốn tiểu thuyết. Hai năm sau khi ông mất, 4 truyện ngắn của ông được gom lại và in thành cuốn Fairy Tales.
tôi đem tim em theo với tôi
tôi đem tim em theo với tôi (tôi giữ
trong tim tôi) chẳng bao giờ thiếu nó (bất cứ nơi nào
tôi đến em cũng đến, em yêu; và bất cứ điều gì
riêng tôi làm cũng do chính em làm, cưng ạ)
tôi không e sợ
định mệnh nào (bởi em đã là định mệnh của tôi, yêu dấu) tôi không cần đến
vũ trụ nào (bởi nhan sắc em đã là vũ trụ tôi, em chân thật)
lúc nào em cũng là ý nghĩa của vầng trăng
và là lời ca của mặt trời
đó là niềm bí mật sâu xa mà không ai được biết
(đó là rễ cây của rễ cây, chồi non của chồi non,
là bầu trời của bầu trời của loài cây tên gọi cuộc đời; vươn
cao hơn niềm mong đợi của linh hồn, chốn ẩn náu của tâm trí)
và là điều kỳ diệu khiến những tinh cầu tách xa
tôi đem tim em theo với tôi (tôi giữ nó
trong tim tôi)
e.e. cummings – Bản dịch của Phan Quỳnh Trâm
[i carry your heart with me(i carry it in]
i carry your heart with me(i carry it in
my heart)i am never without it(anywhere
i go you go,my dear;and whatever is done
by only me is your doing,my darling)
i fear
no fate(for you are my fate,my sweet)i want
no world(for beautiful you are my world,my true)
and it’s you are whatever a moon has always meant
and whatever a sun will always sing is you
here is the deepest secret nobody knows
(here is the root of the root and the bud of the bud
and the sky of the sky of a tree called life;which grows
higher than soul can hope or mind can hide)
and this is the wonder that’s keeping the stars apart
i carry your heart(i carry it in my heart)
—————–
Dịch từ nguyên tác “i carry your heart with me” của e.e. cummings. Bài thơ này rất nổi tiếng và đã được phổ nhạc nhiều lần:
– John Woods Duke, i carry your heart (1962) cho giọng soprano và đàn piano.
– David Mathew, i carry your heart (1974) cho hợp xướng 4 bè không nhạc đệm.
– Edward James Harper, trong tập ca khúc Seven Poems by E. E. Cummings (1977) cho giọng soprano và dàn giao hưởng.
– Wim de Ruiter, trong tập ca khúc Four Songs on Poems by e.e. cummings (1993) cho giọng soprano và đàn guitar.
phan quỳnh trâm | quincy phan 