Sức nặng của niềm tin | Trước khi đến gặp em | Mashkin giết chết Koshkin – Danill Kharms

DANIIL KHARMS

(1905-1942)

Lời người dịch:
Trong bài “Borges and my anxiety of influence” in trong cuốn On Literature của Umberto Eco do Harvest Book xuất bản năm 2002, Eco có một nhận xét rất tinh tế về Borges:
“Bởi vì Borges tiến hành các tác phẩm thử nghiệm của ông không phải trên từ ngữ mà trên các cấu trúc mang tính ý niệm (conceptual structures), nên chỉ với phương pháp cấu trúc luận người ta mới bắt đầu phân tích và hiểu tác phẩm của ông.” (tr. 124).
Tôi nghĩ nhận xét ấy có thể áp dụng vào trường hợp của Daniil Kharms. Ông qua đời vào năm 1942, và hầu hết tác phẩm của ông đều được sáng tác trong thập niên 1920 và 1930, nhưng từ phong cách đến kỹ thuật, ông đều gần gũi với các nhà văn hậu hiện đại sau này. Giống như tác phẩm của Borges, mỗi tác phẩm của Kharms là một thử nghiệm về cấu trúc mang tính ý niệm. Và cũng giống như đọc Borges, đọc Kharms, chúng ta cần chú ý đến cấu trúc câu chuyện, những cấu trúc khác hẳn với cấu trúc tự sự truyền thống quen thuộc lâu nay.
Phan Quỳnh Trâm

_________

SỨC NẶNG CỦA NIỀM TIN [*]

Một người đàn ông khi đi ngủ là một tín đồ nhưng thức dậy lại là một kẻ vô thần.

May, ông này luôn giữ một cái cân trong phòng vì ông có thói quen tự cân mình vào mỗi sáng và mỗi tối. Và vì thế, khi sắp đi ngủ vào đêm hôm trước, ông lên bàn cân và thấy mình nặng 75 ký. Thế nhưng, sáng hôm sau, thức dậy như một kẻ vô thần, ông lên bàn cân lần nữa và thấy giờ đây ông chỉ còn khoảng 71 ký. “Như vậy”, ông kết luận, “niềm tin của mình nặng chừng 4 ký”.

1936-37

_________________________

[*]Nhan đề của người dịch. Trong nguyên tác tiếng Nga, truyện này không có nhan đề. Trong bản tiếng Anh, Eugene Ostashevsky đã đặt tên cho truyện này là “One Man Fell Asleep”.

TRƯỚC KHI ĐẾN GẶP EM

Trước khi đến gặp em anh sẽ gõ vào cánh cửa sổ phòng em. Em sẽ thấy anh trong ô cửa. Rồi anh sẽ đứng ở lối ra vào và em sẽ thấy anh nơi khung cửa chính. Rồi anh bước vào nhà em và em sẽ nhận ra anh. Rồi khi anh vào trong em thì, trừ em, không ai có thể thấy anh hay biết anh là ai cả.

                Em sẽ thấy anh trong ô cửa sổ.

                 Em sẽ thấy anh nơi khung cửa chính.

1931

MASHKIN GIẾT CHẾT KOSHKIN

Đồng chí Koshkin khiêu vũ quanh Đồng chí Mashkin.

Đồng chí Mashkin dõi mắt quan sát Đồng chí Koshkin.

Đồng chí Koshkin vung vẩy hai tay một cách xấc xược và lúc lắc hai chân một cách chướng mắt.

Đồng chí Mashkin cau mày.

Đồng chí Koshkin thót bụng và nhịp nhịp chân phải.

Đồng chí Mashkin hét lên và lao người vào Đồng chí Koshkin.

Đồng chí Koshkin cố gắng bỏ chạy nhưng trượt chân và bị Đồng chí Mashkin tóm lấy.

Đồng chí Maskin đấm vào đầu Đồng chí Koshkin.

Đồng chí Koshkin thét lên và quỵ xuống trên đầu gối, chống hai tay xuống đất.

Đồng chí Mashkin đá vào dưới bụng Đồng chí Koshkin và một lần nữa lại đấm vào đầu Đồng chí Koshkin.

Đồng chí Koshkin nằm sóng soài trên sàn và chết tốt.

Mashkin đã giết Koshkin.

——————–

Bản dịch của Phan Quỳnh Trâm
Hai truyện đầu dịch từ bản Anh ngữ “One Man Fell Asleep” và “Before Coming to See You” do Eugene Ostashevsky dịch, trong Daniil Kharms, OberiU – An Anthology of Russian Absurdism, Eugene Ostashevsky biên tập (Evanstonm Illinois: Northwestern University Press, 2006), tr. 137 và 105; truyện cuối dịch từ “Mashkin Killed Koshkin”, trong Daniil Kharms,Incidences, Neil Cornwell dịch (London: Serpent’s Tail / five-star edition, 2006), tr. 72.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s