Pierre Reverdy (1889 –1960) được xem là một trong những nhà thơ tiền phong của Pháp trong nửa đầu thế kỷ 20. Cùng với những tên tuổi lớn như Guillaume Apollinaire, Max Jacob, Luois Aragon, André Breton, Philippe Soupaul và Tristan Tzara, ông cổ vũ mạnh mẽ chủ nghĩa lập thể và chủ nghĩa siêu thực trong văn học. Trong bản tuyên ngôn thứ nhất của chủ nghĩa siêu thực, André Breton tuyên dương Reverdy là “nhà thơ vĩ đại nhất của thời đại”. Tuy nhiên, sự nghiệp của Reverdy không chỉ giới hạn trong chủ nghĩa siêu thực và chủ nghĩa lập thể. Thơ của ông, trong giai đoạn sau, thường ngắn, với tham vọng khám phá “tính giản dị cao cả của hiện thực đích thực” (the sublime simplicity of true reality), ở đó cái đẹp của ngôn ngữ hoà quyện với cái đẹp của hình tượng và những cảm xúc hướng thượng cũng như hướg thiện của một người chịu nhiều ảnh hưởng của Thiên Chúa giáo.
—
DƯỚI NHỮNG VÌ SAO
Có thể tôi đã làm mất chìa khoá và mọi người xung quanh tôi đều cười và chỉ cho tôi thấy một chìa khoá khổng lồ lủng lẳng trên cổ họ.
Tôi là kẻ duy nhất không có cách gì để đến một nơi nào đó. Tất cả đều biến mất và những cánh cửa đóng kín bỏ lại con đường thêm buồn bã. Không một ai cả. Tôi gõ trên từng cánh cửa.
Những lời lăng mạ bay ra những cánh cửa sổ và tôi tránh ra xa.
Thế rồi, không xa lắm bên ngoài thị trấn, trên bờ của một con sông và một khu rừng, tôi tìm thấy một cánh cửa. Một cánh cửa giản đơn không có khoá. Tôi vào đằng sau nó và bên dưới màn đêm không có cửa sổ nào nhưng lại có một bức rèm lớn, ở giữa con sông và cánh rừng có thể bảo vệ tôi, tôi đã ngủ được.
—
Phan Quỳnh Trâm dịch từ bản dịch tiếng Anh “Under The Stars” của Ron Padgett trong Pierre Reverdy, Mary Ann Caws biên tập (New York: New York Review Books, 2013)
—
UNDER THE STARS
Maybe I had lost the key, and everyone around me laughs and each shows me an enormous key hanging from his neck.
I am the only one who has no way to get in somewhere. They have all disappeared and the closed doors leave the street sadder. No one. I’ll knock on every door.
Insults fly out of the windows and I withdraw.
So, not far outside of town, on the edge of a river and a wood, I found a door. A simple gate with no lock. I got behind it and beneath the night that has no windows but does have a large curtain, between the forest and the river that protected me, I was able to sleep
phan quỳnh trâm | quincy phan 