Cái Gì?! | What?! – Jacques Roubaud

Sinh năm 1932 tại Caluire-et-Cuire, Pháp, Jacques Roubaud là một nhà toán học, một nhà văn, nhà tiểu luận và, đặc biệt, một nhà thơ nổi tiếng. Ông có hai bằng tiến sĩ, một về toán và một về văn chương Pháp, do đó, ông dạy học và trở thành giáo sư trong hai lãnh vực ấy. Với tư cách một người sáng tác, tài năng về thơ của ông phát lộ rất sớm. Ngay từ năm 12 tuổi, ông được nhà thơ Louis Aragon khuyến khích để xuất bản tập thơ đầu tay, Poésies Juvéniles (Youthful Poems, 1944). Tám năm sau, năm 1952, ông xuất bản tập thơ thứ hai, Voyage du soir (Evening journey), được rất nhiều nhà phê bình chú ý và khen ngợi nhiệt liệt. Từ đó về sau, tiếng tăm của ông càng lúc càng vang dội. Ông nhận được rất nhiều giải thưởng văn học uy tín, như giải thơ quốc gia (Grand Prix National de la Poésie) năm 1990 và giải French Academy Grand prix de littérature Paul-Morand năm 2008. Về phương diện sáng tác, ông tham gia vào nhóm Oulipo (viết tắt của chữ Ouvroir de littérature potentielle / workshop of potential literature, Georges Perec and Italo Calvino cũng ở trong nhóm này), ở đó, ông ứng dụng một số kiến thức toán học vào cấu trúc của thơ và tiểu thuyết. Tổng cộng Roubaud xuất bản trên 20 tác phẩm (phần lớn đều được dịch sang tiếng Anh và nhiều ngôn ngữ khác). Bài sau đây là một trong những bài nhận định về thơ được viết dưới dạng những câu đối thoại, nằm trong phần “Of Tradition; of the Fight Against Tradition; of the Defence of Traditions; of the Avant-Garde” của cuốn Poetry, etcetera: Cleaning House. Guy Bennett dịch từ tiếng Pháp và được Green Integer xuất bản năm 2006.

Cái gì?

“Cái gì?! Chỉ vì chúng ta đã có Napoléon Đại Đế thì chúng ta phải có Napoléon Tiểu Đế?” (Victor Hugo)

“Cái gì?! Chỉ vì chúng ta đã có Breton, chúng ta cần có Tiểu Breton!”

Phụ chú của người dịch: Cái gì?! Chỉ vì chúng ta đã có Bùi Giáng, chúng ta cần có những Tiểu Bùi Giáng!” (PQT)

===
Phan Quỳnh Trâm dịch từ bản dịch tiếng Anh “What?!” của Guy Bennett, trong Jacques Roubaud, Poetry, etcetera: Cleaning House, (phần “Of Tradition; of the Fight Against Tradition; of the Defence of Traditions; of the Avant-Garde”)  Green Integer xuất bản năm 2006.
===
What?!

“What?! Just because we had Napoleon the Great we have to have Napoléon the Small?” (Victor Hugo)

“What?! Just because we had had Breton, we had to have Breton the Small!”